હાલમાં જ પુતિનની એક તસવીર ટ્વિટર પર વાયરલ થઈ છે. કેટલાક પાકિસ્તાની ટ્વિટર એકાઉન્ટ્સે પુતિનની એક તસવીર શેર કરી છે જેમાં તેઓ પાકિસ્તાનના પૂર્વ વડાપ્રધાન ઈમરાન ખાનનું જીવનચરિત્ર વાંચી રહ્યા છે. વાયરલ તસવીરમાં પુતિન જે પુસ્તક વાંચી રહ્યા છે તે છે ‘પાકિસ્તાનઃ અ પર્સનલ હિસ્ટ્રી.’ અને ટેબલ પર રાખવામાં આવેલ બીજું પુસ્તક છે ‘લેટ ધેર બી જસ્ટિસ’.
પાકિસ્તાની ટ્વિટર યુઝર મહનૂરે વાયરલ તસવીર શેર કરી કેપ્શનમાં લખ્યું છે કે, “ઈમરાન ખાનને દુનિયા વાંચે છે અને અમે નસીબદાર છીએ કે તેમના જેવા નેતા મળ્યા.”
અન્ય એક પાકિસ્તાની ટ્વિટર હેન્ડલે લખ્યું, “પુતિન ઈમરાન ખાનનો અભ્યાસ કરી રહ્યાં છે.”
ફેક્ટ ચેક
અમે ડુપ્લી ચેકર ટૂલનો ઉપયોગ કરીને રિવર્સ ઈમેજ સર્ચ સાથે અમારું સંશોધન શરૂ કર્યું. રિવર્સ ઈમેજ સર્ચ અમને અલમી વેબસાઈટ પર લઈ ગઈ, જ્યાં અમને એક સમાન તસવીર મળી. અમને જાણવા મળ્યું કે ફોટોશોપ કરેલી તસવીર પાકિસ્તાની ટ્વિટર એકાઉન્ટ્સ દ્વારા પ્રસારિત કરવામાં આવી હતી. અલમીના જણાવ્યા મુજબ, આ ફોટોગ્રાફ 14 જૂન, 2016 ના રોજ ક્રેમલિનમાં લેવામાં આવ્યો હતો, જ્યારે પુતિન રશિયન એકેડેમી ઓફ સાયન્સના પ્રમુખ વ્લાદિમીર ફોર્ટોવ અને ફેડરલ એજન્સી ફોર સાયન્ટિફિક ઓર્ગેનાઈઝેશનના ડિરેક્ટર મિખાઈલ કોટ્યુકોવને મળ્યા હતા.
અમે પછી પુતિન જે પુસ્તક વાંચી રહ્યા હતા તે શોધવાનો પ્રયાસ કર્યો. ડુપ્લી ચેકર ટૂલમાં ટ્રાન્સલેટ ટુ ટેક્સ્ટ વિકલ્પનો ઉપયોગ કરીને, અમને જાણવા મળ્યું કે પુસ્તકનું શીર્ષક “Доклад” જેનો અર્થ અંગ્રેજીમાં “રિપોર્ટ” થાય છે. જો કે, અમે મૂળ પુસ્તકનું નામ શોધી શક્યા નથી.
પુતિન આ કાર્યક્રમમાં રશિયન એકેડેમી ઓફ સાયન્સના પ્રમુખ અને ફેડરલ એજન્સી ફોર સાયન્ટિફિક ઓર્ગેનાઈઝેશનના ડાયરેક્ટરને મળ્યા હોવાથી, પુતિન જે પુસ્તક વાંચી રહ્યા હતા તે મોટા ભાગે વિજ્ઞાન સાથે જોડાયેલું હતું અને તે ઈમરાન ખાન પરનું પુસ્તક નહોતું.
આગળ, અમે ઇમેજને ઝૂમ કરીને જોયું કે ટેબલ પર જે અન્ય પુસ્તક રાખવામાં આવ્યું હતું તે ‘લેટ ધેર બી જસ્ટિસ’ નહીં પરંતુ ‘એક્સ્ટ્રીમ સ્ટેટ્સ ઑફ મેટરઃ હાઈ એનર્જી ડેન્સિટી ફિઝિક્સ’ હતું.
આથી, પાકિસ્તાની ટ્વિટર હેન્ડલ દ્વારા જે વાયરલ તસવીર શેર કરવામાં આવી રહી છે તે ફોટોશોપ કરેલી છે.
| દાવો | પુતિન ઈમરાન ખાન પર પુસ્તક વાંચી રહ્યા છે |
| દાવો કરનાર | પાકિસ્તાની ટ્વિટર હેન્ડલ |
| તથ્ય | દાવો ખોટો છે |
ઓન્લી ફેક્ટ ટીમનો ધ્યેય તેના વાચકોને ગેરમાર્ગે દોરવાથી બચાવવા માટે અધિકૃત સમાચાર તથ્યો પ્રદાન કરવા અને ખોટી માહિતીને દૂર કરવાનો છે.
વાંચક મિત્રો, અમે ભારત વિરુદ્ધ ફેલાતા ખોટા સમાચારોને પર્દાફાશ કરવાનું કામ કરીએ છીએ. અમારી પાસે બીજાની માફક કોઈ પ્રકારનું કોર્પોરેટ ફંડ નથી. તમારો નજીવો સહકાર પણ અમને આગળ વધવામાં મદદરૂપ નીવડશે
આપનો શક્ય સહકાર અમને આપો UPI ID – vgajera@ybl
જય હિંદ.
